Geachte raad, college, dames en heren,

Twee gezichten

De Perspectiefnota 2016 heeft twee gezichten: aan de ene kant zien we dat het college de lijnen vanuit ons coalitieakkoord via het college-uitvoeringsprogramma naar deze Perspectiefnota op een goede wijze voortzet. Er zijn ambities die met enthousiasme worden opgepakt, Meppel kan met dit college vooruit. Het beleid van dit college is voor ons als ChristenUnie zeer herkenbaar. U stuurt actief in het financieel beleid. U geeft op een aansprekende wijze vorm aan de door ons beoogde coalitie met de samenleving, biedt ruimte voor initiatieven vanuit de Meppeler bevolking en zoekt de wijken op. We hebben hierover niet voor niets een stevige paragraaf in ons coalitieakkoord opgenomen en wij herkennen ons in de wijze waarop dit college hier vorm aan geeft. Uw geloof in de Meppeler samenleving delen wij.

Het andere gezicht van deze Perspectiefnota is samen te vatten als: aarzelend herstel. Aarzelend in onzekerheid, risico’s, financiële dreiging, kwetsbaarheid. De nota is nuchter in de realiseringskansen van onze ambities en tegelijkertijd voorzichtig optimistisch. U schetst in heldere bewoordingen het Perspectief, de Daden die we van u mogen verwachten, de Financiële beperkingen die er zijn en langs welke Scenario’s risico’s en onzekerheden het hoofd kunnen worden geboden.

Maar om met de onlangs overleden drs. P. te spreken:

Geluk zit vaak in tegenspoed verborgen

Dat is des levens waardevolle les.

Duurzaamheid

Wij kunnen als ChristenUnie goed uigt de voeten met uw Perspectiefnota. Wij volstaan dan ook met enkele kanttekeningen bij uw Daden, de rol van de raad, de voorgestelde Bezuinigingen en de Investeringsagenda. Maar we beginnen met een thema dat actueel en wereldomvattend is maar van een Meppeler invulling moet worden voorzien: Duurzaamheid. Het lijkt een modewoord, waar je alle kanten mee uitkunt, maar voor ons als Christenunie een belangrijk thema. Duurzaam financieel bestuur, een duurzame binnenstad, duurzame arbeid en duurzame energie.

Paus Franciscus heeft vorige week de unieke milieuencycliek ‘Laudato si’  uitgebracht, waarin hij aandacht vraagt voor de wijze waarop wij als mensheid omgaan met de aarde. Een zinvolle stellingname, de eerste keer dat een wereldkerkleider oproept tot duurzaamheid. Je kunt je afvragen waarom iemand, die zichzelf ziet als afgevaardigde van de Schepper, pas nu in beweging komt. Kerken laten wereldwijd nog te weinig van zich horen als het gaat om oproepen tot duurzaam handelen.

Toch is de oproep van de paus belangrijk als signaal aan de mensheid en wereldleiders. ‘Het probleem is’, zo stelt Franciscus, ‘niet zozeer dat de mens van de natuur ontvangt, en zelfs niet dat de mens in de natuur ingrijpt. Het probleem ligt hem in het feit dat dit menselijke ingrijpen als voornaamste en uiteindelijke doel heeft om winst te maken’. Volgens de paus bestaan er dan ook niet ‘twee naast elkaar staande crises, een ecologische en sociale, maar één enkele en complexe socio-ecologische crisis’. Franciscus laat zijn encycliek uitmonden in vijf principes, waarvan de vijfde het meest essentiële van ons bestaan aangeeft: ‘minder is meer’. Het is de terugkeer naar ‘de eenvoud van het zijn boven het hebben’. Hoe ver zijn wij in West-Europa van dit principe verwijderd…..oe verH

De ChristenUnie is blij met deze oproep van de paus, duurzaamheid is in ons verkiezingsprogramma een belangrijk thema. Sinds wij de grondslag van onze partij hebben geactualiseerd zou een lidmaatschap van onze partij de paus niet misstaan. Maar wellicht voelt hij zich meer thuis bij de katholieke roots van het CDA….

100-100-100

Een belangrijk thema in de duurzaamheidsagenda van Meppel, is de omgang met ons afval. De industriële revolutie heeft ons veel zegeningen gebracht maar ook een gigantisch afvalprobleem waarmee we de aarde belasten. Het vraagt van ons een megaoperatie om te ontwennen en ontwenningsverschijnselen te bestrijden. Wij zijn tevreden met het afvalbeleid van dit college. Uiteindelijk zijn het de Meppelers zelf die er vorm aan geven, afval kunnen verminderen en voorkomen. En die zijn hiermee op de goede weg.

In de afgelopen maanden is er in onze regio een ROVA-experiment uitgevoerd dat als slogan had ‘100.100.100’. Honderd inwoners hebben gedurende honderd dagen geprobeerd 100% afvalvrij te leven. De resultaten van dit experiment waren zeer bemoedigend en in veel gemeenten bestaat belangstelling voor het uitvoeren van hetzelfde experiment. Ik heb de raadsleden en het college informatie toegestuurd om te zien of wij in Meppel, onder aanvoering van de raad en de wethouders Afval en Duurzaamheid, ook een dergelijk experiment kunnen gaan uitvoeren. De motie die wij hierover hebben ingediend beoogt om na te gaan of en hoe dat georganiseerd kan worden en om de stimulerende rol van raadsleden en college vorm kan krijgen. Ik roep u bij dezen op hieraan gemotiveerd uw steun te geven.

En als we het toch over afval hebben: bij het raadsvoorstel over enkele Meppeler afvalaspecten in april diende onze fractie een motie in om meer te doen aan het gescheiden afval inzamelen bij met name hoogbouw. Het college gaf aan te willen wachten op landelijke acties, maar dat duurt ons als ChristenUnie te lang. We hebben de motie toen aangehouden, omdat onze overwegingen in de motie mogelijk niet meer actueel waren. Wij hebben de motie geactualiseerd en dienen hem dan ook hierbij opnieuw in.

Kaders stellen

Na het duurzaamheidsthema kom ik bij de Daden van het college maar dan toegespitst op de rol van de raad hier in. Onze fractie vond het een zo belangrijke Daad, dat wij aan de uitdaging van het college gehoor hebben gegeven om een bijdrage in de discussie en het op te stellen Actieplan Binnenstad te leveren. En u kent inmiddels de titel ervan: : Laat 1000 bloemen bloeien”. Wij vinden het opmerkelijk dat slechts drie fracties aan de oproep van het college gehoor hebben gegeven. Dat brengt ons bij een belangrijke rol en taak van ons als raad: kaders stellen. Twee uiteenlopende houdingen van raadsfracties in al hun gradaties lopen in deze raad door elkaar: fracties die in hun comfortzone wachten tot het college hen de kaders voorhoudt om ze vast te kunnen stellen tot aan politici die hun kaderstellende rol actief wensen op te pakken. Bij de vragen die we als fractie vooraf over deze Perspectiefnota konden stellen lazen we een heel bijzondere vraag van één van onze collega-fracties. Het college geeft in de perspectiefnota aan dat hij graag in gesprek gaat met de raad om te verkennen hoe wij elkaars rollen in de participatiesamenleving zien. En dan vraagt deze niet nader te benoemen fractie: “Kan het college aangeven hoe zij de toekomstige rol van de raad ziet?”. Het terechte antwoord van het college in dezen is: “Wij hebben geen uitgesproken visie op de toekomstige rol van de raad.” Let wel, het is geen kritiek, maar wij zouden als Christenunie graag zien dat we die rol meer nadrukkelijk invullen. In de voorbereidingen voor het Sociaal Domein heeft de raad zich krachtig opgesteld en gezamenlijk kaders ontwikkeld. Wij zouden graag bij andere belangrijke thema’s het gesprek met de samenleving niet alleen aan het college willen overlaten, maar zelf overgaan tot het houden van hoorzittingen en gesprekken. Concreet kunnen wij ons voorstellen dat de raad bij de voorbereidingen van het Actieplan Binnenstad, de Cultuurnota en het GVVP het initiatief neemt tot gesprekken met de Meppeler samenleving. Ik hoor daar graag de reactie van de andere fracties op.

Communiceer

Dan de Bezuinigingen. Het college heeft veel in gang gezet, maar gezien het financiële perspectief zal er mogelijk nog meer moeten worden bezuinigd, de OZB verhogen of ambities en investeringen bijstellen. Mijn fractie sluit niet uit dat het nodig zal zijn om nadrukkelijk onder ogen te zien welke voorzieningen wij in deze gemeente overeind willen houden of deze niet meer als gemeentelijke taak zien. We wachten met enige onrustige gevoelens de resultaten van de in gang gezette bezuinigingen af. De wijze waarop het college met betrokken partijen communiceert spreekt ons zeer aan.

In de uitvoering van de nieuw opgepakte taken en bezuinigingen in het Sociaal Domein

ontmoeten wij in de praktijk nogal eens hiaten in de communicatie tussen dit huis en betrokken inwoners. Onlangs hield mijn fractie een hoorzitting over dit onderwerp en dan is toch de rode draad in deze avond: onwetendheid bij de betrokkenen en te weinig communicatie. De doelgroepen in het Sociaal Domein kunnen maar moeilijk omgaan met de taal van dit huis. Dat vraagt om een extra communicatieslag en dat is meer dan een zakelijk emailtje sturen. Wij roepen het college dan ook op, mede naar onze ervaringen, nog meer in te zetten op de communicatieve aspecten van deze nieuwe taken.

Investeringen

Tenslotte voorzitter de Investeringsagenda. Ondanks onze financiële positie nog een indrukwekkende lijst van vervangings- en nieuwe investeringen. Hoewel we dat niet aan de lijst kunnen zien gaan we ervan uit dat het college nog kritischer dan voorheen bekijkt of de investeringen echt noodzakelijk zijn of kunnen worden uitgesteld.

In dat Investeringsprogramma komen we de aanleg van een rotonde tegen op het kruispunt Handelsweg-Setheweg. Een jaar geleden gaf het college bij monde van wethouder Koning aan dat het kruispunt qua onderhoud voor 2018 nog niet aan de beurt was en er alleen tijdelijke maatregelen zouden komen. Wij zien deze investering in 2017 met een omvang van € 420.000 niet als noodzakelijk. Met een meer sobere aanpassing is er al veel aan veiligheid te winnen. De middelen die hiermee kunnen vrijvallen zouden wij als investeringsbijdrage achter de hand willen houden voor uitvoering van het vast te stellen GVVP en de uitvoering van het Actieplan binnenstad. Voor de motivering van ons voorstel verwijs ik kortheidshalve naar onze motie. Kortom, geen rotonde in de Handelsweg, beperkte maatregelen aldaar en geld reserveren voor investeringen in de binnenstad en de infrastructuur. Een motie om dit te bereiken dienen wij bij dezen in.

Einde politiek seizoen

Voorzitter, uit mijn woorden kunt u afleiden dat wij graag instemmen met deze perspectiefnota en wachten op de uitvoeringsdaadkracht van ons college. Wij wensen u hierbij veel sterkte en succes en zien een sluitende begroting 2016 met belangstelling en nieuwsgierigheid tegemoet. Nu er weer een politiek seizoen wordt afgesloten bedanken wij de ambtelijke organisatie voor hun tomeloze inzet om van Meppel iets te maken. De griffiemensen danken wij voor hun tomeloze inzet en dienstbare houding richting gemeenteraad. De waakhonden van de democratie, de journalisten op de perstribune, danken wij voor hun kritische bejegening van de politiek.