In Meppel heeft het dualisme ingang gevonden. Met name Herman Janssen, de politiek leider van Sterk Meppel heeft daar uitgesproken ideeën over. Maar ook anderen in de raad denken constructief mee over duale ontwikkelingen.

Dualisme dat is: de raad en het college krijgen meer zelfstandige bevoegdheden. Wethouders maken geen deel meer uit van de raad en kunnen van buiten de raad gekozen worden. (De ChristenUnie was de eerste fractie in Meppel die een wethouder buiten de raad leverde in 2002!)

 

Maar ook de raad ging anders werken: onafhankelijk van het college en meer kaderstellend. Er zijn veel gemeenten die al een bestuurscrisis achter de rug hebben in deze periode. Die is veelal veroorzaakt door een merkwaardige vorm van machtspolitiek. Gelukkig heeft het dualisme in Meppel (nog) niet tot bestuurlijke brokken geleid.

De zelfstandige en zelfbewuste positie van de gemeenteraad werd in de afgelopen tijd benadrukt door twee raadsvoorstellen: het afschaffen van de commissies en het kiezen van een voorzitter uit eigen kring. Om met dat laatste te beginnen: Volgens de gemeentewet is de burgemeester voorzitter van de gemeenteraad. Maar omdat hij ook voorzitter van het college van burgemeester en wethouders is, is dat een onzuivere vermenging van functies, zo is de gedachte. Nu valt het wel mee met deze onzuiverheid, vind ik. Naast beide gemeentelijke bestuursorganen (raad en college) is er nog een derde, te weten de burgemeester. Deze is dus niet zomaar lid van een van beide colleges, maar ook nog eens zelfstandig bestuursorgaan. Het zou juist een goed samenspel zijn als dit derde bestuursorgaan de verbindende schakel is tussen de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. Buiten dat vind ik dat je de bevoegdheden van de raad niet moet uitbuiten ten koste van een fulltime overheidsfunctionaris, die je vervolgens wegduwt in z’n wettelijke bevoegdheden. De raad besloot tot de verkiezingen het voorzitterschap bij de burgemeester te laten.

 

De nieuwe burgemeester, de heer Westmaas, mag voorlopig het voorzitterschap van de raad vervullen. Van de ChristenUnie mag dat zo blijven, want we hebben geen zin in nog een extra politiek steekspel aan het begin van een nieuwe raadsperiode.

Er was ook een voorstel om de commissies af te schaffen. Er waren drie commissies: bestuurlijke zaken, ruimtelijke zaken en maatschappelijke zaken. Besloten is nu om eens per 14 dagen een vergadering te houden, waarbij het eerste deel een ‘echte’ besluitvormende raadsvergadering is en het tweede een soort samengevoegde commissievergadering. Dat ging donderdag 6 oktober 2005 van start. De burgemeester (!) stelde al voor om omwille van de vergadering twee agendapunten van de raadsvergadering te laten vervallen. De vergadering verliep verder vlot.

 

Daarna ging de gezamenlijke commissievergadering van start. Herman Janssen (Sterk Meppel) zat de vergadering voor. Hij was eerder voorzitter van de commissie ruimtelijke zaken. Hij vestigde gelijk al zijn gezag door onverbiddelijk raads- en duo-raadsleden weg te sturen van de tafel, omdat besloten was dat per fractie twee leden aan tafel zouden zitten. Per agendapunt kon dit wijzigen. De vergadering had uit zijn aard een formeel karakter en vanwege de tijd een vluchtig karakter. Dat heeft gevolgen voor de belangstelling van het publiek. Ik denk dat – ook wanneer de kinderziektes en schoonheidsfoutjes er uit gehaald zijn – deze opzet niet leidt tot meer belangstelling van de burgers voor de politiek.

 

Het laatste agendapunt toonde overduidelijk dat het dualisme ook in Meppel kan leiden tot een staaltje machtspolitiek. De raad had op voorstel van het college besloten een onderzoek te doen naar de vestiging van de scholengemeenschap Stad en Esch aan de Randweg. Hoewel de VVD en Sterk Meppel tegen waren, nam de raad dat besluit met 1 stem verschil. Toen de volgende vergadering er een krediet moest worden gevoteerd door de raad en er enkele voorstemmers niet aanwezig waren, grepen deze partijen hun kans om bij amendement het besluit terug te draaien en meerdere locaties te onderzoeken. In de commissie van 6 oktober kwam het voor de derde keer aan de orde. Nu werd een brief besproken van het bestuur van Stad en Esch, dat zijn verbazing over het tweede besluit uitsprak en de onwenselijkheid hierover aangaf. Zou het er weer toe leiden dat het besluit weer zou worden omgeslagen? Dat is toch niet aan de burgers uit te leggen? Gelukkig stelde het college zich afwachtend op en ook enkele fracties gaven aan dat dit toch niet de weg is. Meppel is behoed voor een ongewenste vorm van dualisme en machtspolitiek, maar niet dankzij de VVD en Sterk Meppel.