Zaterdagnachtsurveillance in Meppel.

Door Bert Kunnen, fractievoorzitter ChristenUnie Meppel

Plassen

‘Waar kan ik hier plassen’ vraagt een man met hoge nood aan de twee dienstdoende agenten Bart en Hamza op het Kerkplein. Ze verwijzen hem naar het openbare toilet naast de kerk. Even later komt hij, bevrijd van zijn last, net iets te snel weer achter de kerkmuur vandaan. Hij mompelt iets van ‘bedankt’, maar beide agenten hebben hem door en inspecteren de kerkmuur. ‘Jammer’, moppert Hamza, ‘geen heterdaadje’. Toch spreekt hij de jongeman aan op zijn veronderstelde gedrag. Deze ontkent in alle toonaarden, ondanks dat er warme dampen opstijgen uit de kleine boodschap. De bon van € 140 moet helaas in het bonnenboekje blijven.

Ik loop als raadslid samen met Bart en Hamza mee op een nachtpatrouille in de Meppeler binnenstad. Mijn duistere activiteiten beginnen om 23.00 uur met een briefing in het nu nog volwaardige politiebureau aan de Eendrachtstraat. De agenten zijn verontrust over de dreigende verkleining van de post, die volgens hen straks de omvang van een veredeld aangiftepunt zal hebben. ‘Straks moeten we vanuit bijvoorbeeld Hoogeveen een veel groter gebied bedienen met minder agenten, onverantwoord!’

Na de briefing verdelen de veertien beschikbare agenten zich rond 00.00 uur in groepjes over de binnenstad. Twee beschikken over een fiets, er zijn twee patrouillewagens en de rest gaat lopend door nachtelijk Meppel. Het Kerkplein en het Prinsenplein zijn, vanwege de hogere concentraties aan cafés, bijzondere aandachtsplekken.

Walter P99Q

De agenten zijn zeer opvallend gekleed en in situaties waarin moet worden opgetreden heel goed voor elkaar herkenbaar. De fluoriserende gele pakken maken, samen met de tien kilo wegende uitrusting, waaronder een Walter P99Q en een steekvrije hes, van de agenten een indrukwekkende persoonlijkheid. Hun bejegening door het uitgaanspubliek is er dan ook naar, ik merk dat mensen zich veilig voelen en hun aanwezigheid werkt preventief.

De samenwerking met de portiers van de cafés is effectief, een praatje over wat zich binnen afspeelt wordt afgewisseld met geintjes over elkaars verschijning.

‘Het is wel erg rustig’, constateren mijn begeleiders als we rond half 1 op het Kerkplein aankomen. Er hangen wat rokende kroegtijgers en een enkeling is op weg naar zijn volgende kroeg. ‘Vermoedelijk zijn toch veel mensen bij het carnaval in Zwolle’, veronderstelt Bart.

Op de Groenmarkt voeren diverse taxibusjes uit de regio bezoekers aan. Het is de afgesproken verzamelplek uit het Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan. De horeca, taxiondernemers, de gemeente Meppel en de politie ondertekenden deze intentieverklaring in 2013. Samen treffen ze maatregelen en er worden afspraken gemaakt om het uitgaan in Meppel veiliger en gezelliger te maken. Dat werpt in de praktijk zijn vruchten af, maar mijn maten constateren dat niet iedereen zich aan de afspraken houdt.

Rond kwart voor één ontstaat bij bar-dancing Lord Nelson een lange rij feestgangers: wie voor 01.00 uur binnenkomt heeft gratis entree.De portiers hier bevestigen het rustige beeld: er zijn vannacht niet de gebruikelijk 1000 bezoekers maar zij schatten in dat het er zo’n 600 zijn. Ook uit de berichten die de agenten in hun oortjes uit de hele provincie krijgen blijkt dat er in de rest van Drenthe eveneens een weldadige rust heerst.

Man of the match

Rond 01.00 uur wordt er kort gepauzeerd op het bureau: een kop koffie en een terugkoppeling naar de andere groepjes agenten: er zijn geen noemenswaardige incidenten.

Terug op De Wheem loopt een groepje van tien jongens al schreeuwend over straat. De oergeluiden zijn voor Bart en Hamza aanleiding de groep staande te houden en hen te manen het wat rustiger aan te doen. Deze actie maakt indruk op de jongens, timide lopen zij naar de Beurs voor hun volgende biertje.

Als we rond kwart voor twee onze vaste plek willen innemen bij de toepasselijke locatie bij Action op het Prinsenplein, schiet er een man schichtig weg uit de portiek. ’Weer geen heterdaadje’, zegt Hamza spijtig, want ook hier levert de dampende vloeistof tegen de gevel geen sluitend bewijs op. Je moet ook wel erg hoge nood hebben om er € 140 voor over te hebben deze in het wild te lenigen.

Plotseling wemelt het op het plein van de mannen in gele pakken en de beide surveillancewagens komen aangegierd. Er wordt gerend, geroepen en gescholden. Het gaat om twee jonge mannen die elkaar in een café te lijf gingen en naar buiten zijn gewerkt. De agenten maken snel afspraken wie wat doet en wat de strategie moet zijn. Dankzij de aanwezigheid van de politie wordt escalatie voorkomen en ontstaat er geen massale vechtpartij. Eén van de mannen valt, als man of the match, een publiekswissel ten deel: hij wordt afgevoerd in de politiewagen, krijgt zo een gratis taxi naar het station en moet zijn vertier buiten Meppel gaan zoeken.

Reken af!

Bijzondere nachtelijke ontmoetingen zijn er ook. Duoraadslid Robin van Ulzen (VVD) vermaakt zich kostelijk in De Herberg. Hoewel hij in opperbeste stemming is, heb ik bepaald niet de indruk dat hij Vast Veel Drank op heeft. SP-raadslid Xander Topma kom ik tegen als hij bezig is zich naar zijn volgende sociale ontmoetingsplek te begeven. ‘Reken af!’ is de verkiezingsslogan van zijn partij bij de Statenverkiezingen. Ik mag er van uit gaan dat hij dit vanavond zelf ook zal doen….

En dan is daar vriendelijke vriend J., de vaste zaterdagavond-gast-met-pet, die zich kostelijk vermaakt met wat biertjes en de aandacht die hij van velen krijgt. ‘Ik ga naar dezelfde kerk als Gert Stam’, vertrouwt hij mij toe. ’Moet je dan niet es naar huis’, probeer ik, ’anders ben je straks niet op tijd’. ‘Nee, ik vind het hier veel te gezellig, ik ga nog een biertje halen’, is zijn quasi nuchtere reactie en hij schuifelt naar een pand waar het naar bier ruikt.

‘Bent u de burgemeester’, probeert een wat onzeker op zijn benen staande nachtbraker. Eindelijk durven mensen na tien, twaalf biertjes te vragen wie die grijze gast in burger is die zich permanent vergezeld weet van twee gele bodyguards. Waar wij aan het begin van de nacht zwijgend werden nagestaard daar is nu de nieuwsgierigheid de baas.

Als ik een foto maak om mij op Twitter te melden komen er twee kortrokkige meisjes naar me toe:’Wij willen ook op de foto’. Als ik aanstalten maak de vrolijke gezichten te vereeuwigen nemen zij de benen. ’Wel mooie grijze krullen hoor!’ roept één van de meiden mij na. Ik neem mij voor hun complimenten met het thuisfront te delen.

Ongewenste intimiteiten

Rond half 3 zoeken drie jonge meisjes op het Prinsenplein contact met Bart en Hamza. Hoewel het rond het vriespunt is en er een ijzige oostenwind waait staat een van hen in een zwart fluwelen jurkje buiten. De gelijkenis met de vrouw in het het nummer Black Velvet van Allannah Miles is treffend. Het andere meisje huilt, smeert haar mascara uit in haar gezicht en wordt quasi getroost door haar vriendin. Ze vertellen een onsamenhangend verhaal over betasting door een vriend, die geen vriend blijkt te zijn. ‘Ik wist niet dat hij zo was’, beklaagt zich één van hen. Ze logeren bij hem maar durven er niet meer heen; of de politie mee wil hun spullen ophalen. Bart probeert achter de waarheid te komen en Hamza vraagt of ze vanwege ongewenste (?) intimiteiten geen aangifte zouden moeten doen. Het incident lost op als zich een nieuwe ‘vriend’ aandient die zich over de meisjes ‘ontfermt’. Vijftien, zestien hooguit, zo schat ik in. Een uur later komen ze aangekleed en met tassen weer aangelopen en melden zich keurig bij de agenten om te vertellen dat alles goed komt. Ze gaan een zonnige toekomst tegemoet, zo lijkt het.

Rond half 4 ben ik ineens mijn surveillanten kwijt en zie plotseling wel tien agenten rond café De Kansel lopen. Het lijkt me nog wat vroeg voor de preek, maar een kroeg met een dergelijke naam met tien agenten voor de deur wekt mijn nieuwsgierigheid. Het blijkt dan ook niet te gaan om een prediker, maar om twee vechtersbazen die hun boodschap luid verkondigen. Ook nu zie ik weer hoe preventief het optreden van de politie werkt. De overmacht aan oplettende agenten smoort het opstootje in de kiem, niemand durft de volgende klap uit te delen. Twee vechtersbazen worden zo ver uit elkaar gehaald dat zij elkaars bloed niet meer kunnen ruiken. Na tien minuten is de rust weergekeerd.

De taxibusjes op de Groenmarkt vullen zich rond 4 uur met vrolijke en lallende bezoekers uit Ruinen, Havelte en Staphorst. Agenten controleren of de busjes niet per ongeluk een kratje bier hebben meegesmokkeld, om de dorstige reizigers te laven. Handel is overal, nietwaar.

Het Kerkplein is leeg, op de altijd alerte persfotograaf na, die vannacht waarschijnlijk alleen maar saaie plaatjes heeft geschoten. Op het Prinsenplein eten de laatste cafébezoekers een broodje Kebab. Een stelletje heeft wel een kwartier nodig om het slot van hun fiets te krijgen. Pas dan merken ze dat zij elkaars sleuteltje hebben. Een groepje mannen zoekt nog een chick, maar vannacht scoren ze niet. Het is koud en guur, ik besluit om de sluiting van Lord Nelson om 05.00 niet af te wachten, de Nacht van Meppel zit in mijn koude kleren.

Bejaardentehuis

Rond 04.00 zijn we weer terug op het politiebureau, waar ik samen met Bart en Hamza de nacht evalueer. ‘Ongekend rustig’ is hun oordeel. Ik complimenteer hen met hun optreden, de goede samenwerking met de horecagelegenheden en hun alerte houding. Ik heb ervaren dat hun aanwezigheid preventief werkt en escalatie van incidenten voorkomt. De gemoedelijke Meppeler mentaliteit maakt het voor de agenten ook soepeler om te gaan met het uitgaanspubliek. In Hoogeveen en Emmen loopt heel ander volk rond, geven beide dienders aan.

We staan samen stil bij wat andere aspecten van hun werk. Ik kaart de verontrustende toename van psychiatrische patiënten op straat aan. Zij geven toe er vaak geen raad mee te weten en absoluut niet toegerust te zijn op de begeleiding. De politiecel vinden zij ook geen oplossing. ‘Deze mensen hebben specialistische hulp en opvang nodig, die kunnen wij niet bieden’, erkennen Hamza en Bart.

Ook ervaren zij harde agressie bij het toenemende aantal jongeren, dat door een combinatie van drugs en drank volkomen geflipt raakt en nauwelijks in te tomen grenzeloos geweld vertoont. ‘Daar moet je dan met vijf, zes man bovenop zitten’, volgens Bart.

Ook de camera’s in de openbare ruimte passeren de revue. De politiek wil er in meerderheid niet aan, maar de agenten zouden het een nuttig hulpmiddel vinden als er op strategische plekken voor hen door middel van camera’s overzicht komt.

Ondanks dat de binnenstad vannacht veel weg had van een bejaardentehuis op zondagmiddag had ik een boeiende nacht met twee gemotiveerde politiemensen, met hart voor hun werk en de Meppeler samenleving. Hulde voor het koppel Hamza en Bart en hun twaalf collega’s die vannacht een nuttige bijdrage leverden aan veilig uitgaan in Meppel!

Wel spijtig dat het nodig is om een gezellige avond in de binnenstad met veertien man te moeten begeleiden, vanwege die enkeling die zich niet gedraagt. Hermandad versus Bacchus: vannacht heeft het gewerkt.