Raad 26 april 2006 


Benoeming van de wethouders

Voorzitter, leden van de raad, aankomende en vertrekkende wethouders, geachte aanwezigen.

Graag willen we onze reactie geven op het verloop van de coalitieonderhandelingen en op voordracht voor installatie van de wethouders. We beseffen dat we als ChristenUnie wellicht extra kritisch –of zuur- kijken naar de voordracht en de totstandkoming ervan. Dat komt niet alleen omdat wij het jammer vinden dat wij er niet bij zijn betrokken zodoende ook niet in de gelegenheid zijn geweest ook voor deze periode een wethouder te leveren. Het komt vooral omdat wij vinden dat zaken niet goed zijn gelopen. Juist daarom willen wij onze gedachten over de gang van zaken de laatste weken onbekommerd kenbaar maken.

Eindelijk is het zover, in het openbaar kunnen we stil staan bij de verkiezingsuitslag. Waarom niet eerder in de openbaarheid?
Omdat sommige partijen het liever op achterkamertjes politiek houden?
Het zou kunnen, immers de pers informeren via een perscommuniqué en afspreken dat alleen de zgn. onafhankelijk voorzitter een toelichting kan geven is natuurlijk wezenlijk anders dan openbare coalitiebesprekingen. We hebben gemerkt dat het zo niet moet, we pleiten er dan ook voor om volgende keer echte openbare coalitiebesprekingen te voeren onder leiding van een informateur.

Hoe het ook zij, het moment is nu aangebroken. In mijn bijdrage wil ik stil staan bij een drietal punten:

1) Het proces: hoe dit college tot stand is gekomen
2) De poppetjes: welke wethouders graag benoemd willen worden
3) De inhoud: wat kan de burger van het bestuur verwachten

1) Het proces
Op de verkiezingsavond werd het langzamerhand duidelijk: de volgende vier partijen groeiden: GroenLinks, PvdA, ChristenUnie en STEM.

Twee partijen leden forse verliezen: CDA en VVD.

Tabel: Verkiezingsuitslag en procentuele stijging / daling per partij.













Met z’n allen zeiden we: “de kiezer heeft gesproken, een duidelijke keus voor een meer sociale kleur van de Meppeler politiek.”
Het eerste overleg vond plaats op zaterdag 11 maart. Daar werd de afspraak gemaakt dat de twee grootste partijen (STeM en PvdA) de besprekingen zouden voortzetten en het resultaat daarvan zouden terugkoppelen in een bijeenkomst met alle partijen.
Deze stap past ook in de uitspraak van de kiezer. Echter het liep anders. We kregen steeds meer de indruk dat de wens van de kiezer minder belangrijk werd. Partijpolitieke en persoonlijke belangen leken langzamerhand de overhand te krijgen.

- De PvdA wilde niet onderdoen voor STeM en eiste daarom ondermeer een zware wethoudersportefeuille
- Voor STeM leek het nog maar om twee punten te gaan: drie wethouders en een advertentie in de krant.

Tweeënhalve week kwam er nagenoeg geen informatie over het onderhandelingsproces naar buiten. Veel ruimte in de pers werd dan ook gevuld met gissingen over wie als derde partij zou worden uitgenodigd. Vaak werd daarbij de naam van fractie van de ChristenUnie genoemd, sommigen wisten al te melden dat Rinus Scholtus 1e loco burgemeester zou worden. Echter de daadwerkelijke uitnodiging kwam niet.
Vervolgens werden op woensdag 29 maart de onderhandelingen afgebroken. De enige passende vervolgstap was een nieuwe bijeenkomst met alle partijen als vervolg op de gezamenlijke bijeenkomst van 11 maart.
Maar nee, de partijen gingen eerst flink stoom afblazen op een persconferentie en vervolgens leverde STeM zich uit aan de twee verliezers van de verkiezingen.
Er was geen gesprek mogelijk, een bemiddelingspoging werd geen kans gegund.

Daarna ging het vrijwel alleen maar over de poppetjes. In de, door de kiezer gewenste, sociale samenstelling komt men niet uit de verdeling van de portefeuilles. Vervolgens gaat men dus zonder te kijken naar inhoudelijke verschillen direct over op een centrumrechts verliezerscollege.
Dat geldt niet alleen de fractie van Sterk Meppel, ook VVD en CDA vinden het blijkbaar vooral belangrijk dat er een wethouder van hun in het college komt.
We vragen ons af wat CDA en VVD als inhoudelijk onderhandelingsresultaten binnen gehaald hebben.

Onze fractie kan hier maar één conclusie uit trekken: Door CDA en VVD de zwaarste wethoudersportefeuilles te geven heeft Sterk Meppel het gesprek over de inhoud handig omzeild. Die conclusie wordt bevestigd doordat een hernieuwd verzoek om met meer fracties een inhoudelijk gesprek te voeren resoluut werd afgewezen. Het is niet nodig om meer draagvlak te krijgen.

Daarmee werd niet alleen onze vraag afgewezen, Nee, de wens van de kiezer wordt genegeerd. De verliezers en de partij met de laagste groeicijfers trekken hun eigen plan zonder de verkiezingsuitslag daarbij te respecteren.

Kenmerkend voor de geluiden uit de Meppeler samenleving is onderstaand citaat van een burger uit Meppel:
“Het is jammer dat het zo is gelopen. VVD en CDA verdienen het eigenlijk niet om weer in het
college te komen na de duidelijke verliezen. Jammer dat de ChristenUnie nu zo aan de kant wordt
geschoven, die hadden een prima wethouder.”

Bron: forum www.meppelercourant.nl


2) De poppetjes
Maar nu weer terug naar, het tweede onderdeel van mijn verhaal, de poppetjes
Men ging op zoek naar de wethouders: bestuurlijke kwaliteit en sterke binding met de Meppeler samenleving stonden voorop.
Vervolgens wordt de eerste naam bekend gemaakt: een carrièrekandidaat uit Groningen. Nu als Statenlid actief voor de VVD, geen bestuurlijke ervaring, geen binding met Meppel,
Als één van de onderhandelaars van de VVD de wethouderspost toeschuift naar een collega, dan geeft deze partij lokaal geen blijk van een sterke bestuurlijke achterban.

Waaruit blijkt de vaardigheid van het onderhandelen?
Wie geeft de garantie dat deze persoon aanvoelt wat er leeft in de buurten en wijken van Meppel?

En wat zullen we verder nog zeggen over heer Bouwmans, niets. We hebben hem pas zojuist voor het eerst de hand gedrukt.

Het CDA heeft naar eigen zeggen een bestuurlijk zwaargewicht naar voren geschoven. Tja, we wachten af.

De bekendmaking van de derde kandidaat slaat alles: de eigen vice-voorzitter heeft een advertentie in de krant nodig om te bedenken dat hij misschien ook wel bestuurlijke kwaliteiten heeft. Doet STeM zo weinig aan kadervorming dat ze zelfs de bestuurlijke capaciteiten van haar bestuursleden niet kent?
Het is nog steeds mogelijk om vol te houden dat er niet voor de verkiezingen al afspraken waren gemaakt met de huidige coalitiepartijen en dat de fractie van Sterk Meppel geen wethouderskandidaat op het oog had.

Maar, ….. Sterk Meppel heeft de schijn wel tegen.

Of zoals een burger weergeeft op een internetforum:
“Deze kandidaat moet zijn bestuurlijke talenten wel lang geheim gehouden hebben, want waarom achtte SteM het anders nodig eerst een oproep voor een wethouder via een advertentie te moeten doen?”

ik citeer verder:
Wil SteM suggereren dat er bij die overige 52 (!) sollicitanten geen betere zat...? Of is de advertentie een loze invulling van een verkiezingsbelofte? Een show voor de bühne? Weet iemand een andere reden?

Bron: forum www.meppelercourant.nl

Trouwens, wie betaalt eigenlijk de diverse advertenties?

Ook de verkeerde manier van onderhandelen is niet onopgemerkt gebleven bij de burger. In deze acht weken na de verkiezingen heb ik vaker afkeurende termen gehoord over de lokale politiek dan in de hele afgelopen vier jaar.

3) De inhoud
Wat zullen we daar van zeggen, straks krijgen we een PowerPoint-presentatie (ja ze doen er alles aan om te voorkomen dat ze onze wethouder gaan missen).
Verder hebben we vernomen dat SteM de VVD eigenlijk nodig heeft om hun eigen, rechtse kiezers, tevreden te stemmen. Waarschijnlijk is het CDA christelijk genoeg om hun christelijke kiezers tevreden te stemmen. Dat ze daarmee hun natuurlijke, linkse achterban van zich vervreemden zal PvdA en GroenLinks vast niet slecht uitkomen.
Het was overigens, om te spreken met een terzake kundig persoon, vertederend om te horen hoe begaan de fractievoorzitter van de VVD zich tijdens de cieraad van 6 april, toonde met het armoedebeleid. Het is maar goed dat minister Zalm niet meeluisterde via de lokale omroep.

Doordat men geen openheid heeft betracht, hebben wij geen oordeel kunnen vellen over de inhoud. Daarmee wordt het andere partijen erg moeilijk gemaakt om de wethouders te steunen.
Dat is raar, van 1998 t/m 2002 heeft de ChristenUnie bijvoorbeeld steun gegeven aan de coalitie zonder zelf een wethouder te leveren. Nu is er bewust voor gekozen om de ChristenUnie buiten boord te houden. Was men bij STeM bang dat uit de sollicitatieprocedure ook nog als beste kandidaat iemand naar voren zou komen die landelijk lid is van de ChristenUnie?

Voorzitter, het laatste woord is nog niet over deze coalitievorming gesproken. Ik wil gaan afronden met een aantal conclusies:

Conclusies:

- We doen de kiezer geen recht:
· geen enkele partij met zetelwinst wordt uitgenodigd
· de partijen met (een behoorlijk) stemmenverlies blijven op het pluche zitten

- Een door iedereen geprezen bestuurder is doelbewust aan de kant gezet.
· Zeer gewaardeerd, doelbewust gepasseerd.
· Gelukkig niet door de kiezer (zie ook de bijna 10% stemmenwinst en het grote aantal voorkeursstemmen).

- De inhoud komt na de poppetjes: straks krijgen we, pas na 8 weken, een eerste presentatie van het coalitie-akkoord

- Bestuurlijke vernieuwing is niet meer gebleken dan een stokpaardje van een partij die zelf de schijn tegen heeft (een fractie met de meeste oudgedienden, verder draagt ze haar eigen vice-voorzitter na een landelijke advertentie-campagne voor als wethouder). Het is hooguit bestuursvernieuwing.

- De kloof tussen politiek en burger is in Meppel de laatste 8 weken weer een stukje groter geworden (eigenlijk zijn er maar twee fracties die daar niet schuldig aan zijn).

Voorzitter, leden van de raad.

Niet iedereen zal zo’n kritische bijdrage van onze fractie hebben verwacht. Komt dat omdat wij slechte verliezers zijn, ik denk het niet. Met bijna 10% meer stemmen behoorden we wederom tot de winnaars van de verkiezingen. Het komt omdat wij vinden dat de burger in Meppel tot de verliezers behoort:

- We verliezen namelijk onnodig de zo broodnodige continuïteit met het aftreden van alle vier wethouders.

- We verliezen aan draagvlak (het college steunt op 3 partijen met slechts 13 zetels)

Misschien kunnen de verliezers van de verkiezingen in de tweede termijn uitleggen wat Meppel wint met dit college. Helaas kunnen we daarbij niet ingaan op het beleid, dat komt pas later. Mochten bepaalde opmerkingen om een toelichting vragen, dan wil ik die de andere fracties graag geven in hun of onze tweede termijn.

Tenslotte:

- De kiezer heeft gesproken, STeM, VVD en CDA hebben niet geluisterd.

- De afstand tussen de gewone man en de politiek is in Meppel weer een stukje groter geworden.

Namens de ChristenUnie-fractie,
Roel Veerman Fractievoorzitter