Voorzitter, geachte raad, beste toehoorders.

1. 1.   Beoordeling inhoud.

Algemeen

Wij hebben er als ChristenUnie behoefte aan om als eerste een statement af te geven over de gevolgen van de gruwelijkheden die zich recent in Frankrijk hebben voorgedaan. Er zijn signalen van toenemende agressie richting moslims en joden: beschimpingen, handtastelijkheden en bespugingen zijn aan de orde van de dag. In onze gemeente woont ook een vrij grote moslimgemeenschap, waar onze steun en zorg naar zou moeten uitgaan. Als verbinden één van de grote opgaven in deze collegeperiode is dan is die zeker in de richting van deze groep Meppelers aan de orde. Ik koppel hieraan de vraag of het college onder de door mij genoemde omstandigheden contact heeft gezocht met deze gemeenschap, of ook zij in toenemende mate hinder ondervinden van vervelende bejegeningen en of extra steun aan de orde is.

Dan het Collegeprogramma. Wij hebben allereerst een bosje complimenten, gemengd met wat kritische doornen en distels, met aan het college de uitdaging om die voorzichtig uit te roeien. De hierbij behorende vragen van de ChristenUnie zijn bedoeld om het geheel een wat natuurlijker aanzien te geven. Daarnaast menen wij dat  de bos nog wel wat meer kleur kan gebruiken en daarom hebben wij een drietal moties voorbereid.

Al met al bieden wij college en raad het geheel als boeketje aan, om het overwegend goede gevoel over het Collegeaccoord een meer feestelijk aanzien te geven.

Het Collegeprogramma is geschreven in een ambitieuze toonzetting, maar ook met durf, omdat de koers is uitgezet in een tijd van snelle veranderingen en onzekerheden. Zoals Jan Rotman, hoogleraar transitiekunde, kernachtig aangaf: wij leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een snelle verandering van tijdperken. De door het college uitgezette koers is zeer bruikbaar, het navigeren zal de grootste uitdaging van ons college zijn.

Voor ons als ChristenUnie staat hierbij niet het streven naar welvaart voorop, maar het welzijn van de samenleving en onze inwoners. Hierbij vragen wij van de burgers om te zien naar elkaar, in ChristenUnietermen heet dat naastenliefde, waarbij het vergroten van welbevinden van mensen

voorop staat.

Extra aandacht zal moeten uitgaan naar mensen die de door ons gevraagde inzet niet of slechts ten dele kunnen geven, om het aantal kwetsbaren niet te laten groeien. Er ligt een extra opgave voor college en raad om de maatschappelijke ontwikkelingen nauwlettend te blijven volgen en alert te reageren. Een verdergaande tweedeling tussen arm en rijk, tussen werkenden en niet werkenden, tussen hoog- en laagopgeleiden zijn aanslagen op een goed functionerende samenleving.

De ChristenUnie vindt het programma en het hieraan gekoppelde uitvoeringsprogramma en financiële voornemens een goede vertaling van het Coalitieaccoord, zoals vier partijen dat in het voorjaar van 2014 hebben afgesproken. De gepresenteerde ambities met bijbehorende opgaven en uitnodigingen zijn in lijn met het beleid dat ook de ChristenUnie voorstaat.

Binnenstad

Wij zijn, om een paar voorbeelden te noemen, tevreden met de wijze waarop er aandacht uitgaat naar de binnenstad, die in enkele opzichten toch wat haarscheuren vertoont. De verruiming van de winkeltijden en het thuisbestellen is prettig voor de consument, maar levert in de binnenstad een zodanige spreiding van winkelend publiek op en ook winkels die op de koopavond hun deuren dichthouden, dat hiermee Meppel als kloppend winkelhart aan het verzwakken is. Winkelcentrum Swaneborg verloedert al geruime tijd, de leegstand van winkelpanden neemt toe en zal naar verwachting nog gaan toenemen. Komen projecten als de Kromme Elleboog nog wel van de grond. En verkeerskundig hebben we ook nog wel het een en ander op te lossen. Functioneert de binnenring wel zoals we bedacht hebben. Wij constateren in ieder geval dat kwetsbare deelnemers als oudere voetgangers en fietsers nogal eens worden weggedrukt door de dominant aanwezige auto’s. ‘Shared space’, het delen van de ruimte, levert nogal eens een ongelijke verdeling van die ruimte op. Verkleining van het als centrum aangewezen gebied, ruimhartiger ruimtelijke mogelijkheden en creatieve initiatieven voor invulling van panden is het parool.

De collegeambities voor de binnenstad zijn helder en onderschrijven wij van harte. Maar wanneer neemt het college de regie over de binnenstad en vooral de leegstand? Wanneer krijgen wij voorstellen, die in gezamenlijkheid met huurders, verhuurders, makelaars, citymanager, Meppeler Handels vereniging en deskundige adviseurs tot stand komen?

Vitale wijken

Ook de inzet voor vitale wijken doet ons goed. Bij de begrotingsbehandeling heb ik specifieke aandacht gevraagd voor een meer actieve positie van de wijkwethouders in hun wijken. Want die missen wij node in het voorliggende Collegeprogramma. Wijkwethouders kunnen  het verschil maken richting bewoners, richting ambtenaren en de bestuurlijke aansturing van processen in de wijken. Vraag is wat wij nu precies aan inzet van de wijkwethouders in de wijken kunnen verwachten. En bent u bereid zitting te nemen in het wijkspreekuur, waar u uit de eerste hand zaken uit de wijk kunt vernemen. Zonodig roepen wij het college hiertoe door middel van een motie op. Graag een reactie op dit onderdeel van mijn betoog.

Transformatiegebied

Het college zet met het Transformatiegebied in op herstructurering van een belangrijk deel van het Meppeler grondgebied. Door de inventarisatie en planontwikkeling op te starten kan dit deel van Meppel inspelen op de noodzaak om een stad als Meppel te ontwikkelen en in beweging te houden. En zijn belangrijke voorwaarden te creëren voor investeerders en bedrijven die Meppel hier mee smoel moeten gaan geven. Met de verdere ontwikkeling van Nieuwveense Landen is het ook verkeerskundig nodig hier te herontwikkelen, om een ongewenst infarct te voorkomen.

Burgerpot

De nieuwe verhoudingen die u schetst als het gaat om burgers en bestuur onderschrijven wij. Het voornemen om meer aan de Meppelers over te laten, hen te stimuleren zelf zaken aan te dragen en hierbij een mooi budget van uiteindelijk € 200.000 naast te leggen, spreekt ons bijzonder aan. De verwachtingen die u hebt gewekt tijdens de gesprekken met de samenleving kunnen hiermee ook in financiële zin gerealiseerd worden. Als wij ergens geen moeite met een overschrijding van budgetten zouden hebben dan zou het deze ‘burgerpot’ zijn.

Wel een kritische kanttekening bij deze paragraaf. Het college geeft door middel van de overheidsparticipatietrap aan op welke terreinen hij welke rol wenst te vervullen en dat varieert dan van ‘reguleren’ tot aan ‘loslaten’. Wij verwachtten op basis van het Coalitieprogramma, dat de rubriek “loslaten” veelvuldig de actiepunten zou sieren. We waren dan ook teleurgesteld, dat u bij slechts één actiepunt de rol van het college als ‘loslaten’ kwalificeert.  Is het welstandsvrije bouwen nu het enige actiepunt (blz. 20) waarbij u ‘loslaat’? Voorzitter, dat vraagt om enige uitleg, want één mager actiepunt van loslaten is niet in vereenstemming met het ook in dit collegeprogramma opgenomen uitgangspunt van meer loslaten.

Financiën

Het college zet hoopvolle stappen om onze gemeente financieel weg te trekken uit de Arme Kant van Meppel. Bezuinigingen en opplussen van reserves zijn stappen in de goede richting en ook Nieuwveense Landen vertoont een positieve lijn als het gaat om inkomsten. Maar is het allemaal wel genoeg en is het tempo waarin we opwaarts willen wel voldoende. Het college heeft als ambitie om de gemeentelijke financiën, lees meerjarenramingen, in 2018 op orde te hebben. Echter, in de financiele bijlage verwacht u dat u de raad al in 2017 een wenkend financieel meerjarenperspectief te kunnen aanbieden. Als 2018 inderdaad het streven is dan hebben we graag een toelichting van het college op dit volgens de Christenunie wat lage ambitieniveau.

Wij vragen ons ook af waarom u pas in 2015 onderzoek doet naar de schuldenpositie van Meppel, die veel te hoog is in vergelijking met andere gemeenten. U had toch niet de zegen van de raad nodig gehad om bij de aanvang van deze collegeperiode al te starten met dit onderzoek? Nu zijn er 9 maanden verstreken en moet het onderzoek nog starten. Graag een toelichting hier op.

Saillant detail is dat u aangeeft dat er voor verkeerskundige maatregelen geen geld meer is. Ongetwijfeld zullen er projecten zijn waar verbeteringen in de verkeerskundige situaties meelfiften met onderhouds- en rioleringsplannen. Maar bijten we ons nu niet in de eigen staart, we zullen toch moeten blijven investeren in verkeersveiligheid en er zullen altijd situaties komen die dringend aanpak behoeven. Wat is de consequentie van deze keuze?

Bezuinigingen

Ik kom bij de wijze waarop het college voorstelt door middel van bezuinigingen Meppel weer financieel gezond te maken. Bij de Begrotingsbehandeling hebben we als ChristenUnie aangegeven dat we in deze collegeperiode mogelijk niet zullen ontkomen aan een takendiscussie. Het lijkt nu nog redelijk eenvoudig om een miljoen bij elkaar te sprokkelen, maar wat als het in de praktijk allemaal tegen zit. Uit een breed onderzoek van Ernst&Young blijkt dat gemeenten nog niet de helft van hun voorgenomen bezuinigingen realiseren. En ik plaats dit onderzoek ook graag even in het licht van wat wij in ons Coalitieaccoord hebben afgesproken, ik citeer blz. 23 en 24: “ Daarbij constateren wij dat bezuinigingen, die weinig pijn doen, niet meer te vinden zijn. Het gaat dan om fundamentele bezuinigingen. Daarom beginnen wij vroegtijdig met nadenken over ons takenpakket en wat wij wel en niet zouden moeten doen”, einde citaat. De ChristenUnie constateert dat het college in zijn programma andere keuzes maakt, namelijk een meer ponds-pondsgewijze verdeling van de pijn. Dat heeft als consequentie dat ook het Sociale Domein, waar forse bedragen in om gaan, meedeelt in de bezuinigingen. Pijnlijk en risicovol.

Wanneer denkt het college dat een meer fundamentele takendiscussie dan wel aan de orde moet zijn. Bent u met de huidige voorstellen wel goed op de toekomst voorbereid? Dit klemt destemeer omdat een onderzoek van het COELO recent heeft uitgewezen dat gemeenten afstevenen op miljardentekorten als gevolg van de decentralisaties.

Graag een goed onderbouwde uitleg van het college op mijn constateringen.

1. 2.   Moties

Voorzitter, dit alles gezegd hebbend kom ik nu bij een drietal bloemen die het boeket nog wat meer fleur en kleur kunnen geven, onze moties.

Allereerst een motie met als titel Slimme Zorg, ook wel Domotica genoemd. We verzoeken het college in regioverband slimme zorg door middel van technische innovaties te stimuleren, om zodoende kosten in de zorg te besparen en mensen langer in  hun eigen woning te kunnen laten functioneren.

De tweede motie gaat over de instelling van een Raadspanel, waarmee wordt bereikt dat we als raad meer verbinding leggen met de samenleving en nog beter vernemen wat er leeft onder de Meppelers. De oproep luidt om rond de zomer met voorstellen hiervoor te komen.

Onze derde motie is gericht op een onderzoek naar de eventuele realisering van meer oplaadpunten voor elektrische auto’s. Momenteel zijn er in Meppel acht, die echter niet allemaal publiekelijk toegankelijk zijn. In het kader van de verduurzaming en het streven om onze tien Duurzaamheidsprincipes uit de Structuurvisie uit te voeren, zouden oplaadpunten een nuttige bijdrage hieraan kunnen zijn. Wij verzoeken in deze motie het college nader onderzoek te doen naar noodzaak en eventuele locaties.

Wij zien de reactie van het college  met belangstelling tegemoet. Wij adviseren de vaas, waarin ons fleurige boeket nog mooier uitkomt, alvast op de collegetafel te zetten.